12 EKİM 1919 İZNİK MÜDAFAA-İ HUKUK CEMİYETİ'NİN KURULUŞU
Yazan : Filiz SALICI
Tarih, Ekim 1919, yer İznik...
İskenderiye'deki İngiliz esir kampında sekiz aydır mahpus tutulan Hasan Tahsin Bey; Mondros antlaşması imzalanıp I. Dünya Savaşı bitince salıverilmiş, memleketi İznik'e dönmüştür. Dört yıldır uzak olduğu evine… İstanbul Dârülfünûn Hukuk Fakültesi talebesi iken gönüllü olarak Çanakkale Savaşı'na katılmış, gösterdiği kahramanlık, madalya ile ödüllendirilmiş ve “Çanakkale Geçilmemiştir”. Yüz bin genç fidan kırılmış bedenleri vatana eklenmiş ama Çanakkale Geçilmemiştir! …
Şimdi Doğu’da Şark-Kafkas Cephesi beklemektedir Hasan Tahsin'i… Oradaki mücadelesi ve savaşma kabiliyeti bir başka madalya olarak göğsünde yer alır. Sırada Suriye-Kanal/Filistin Cephesi vardır. Çöllerde, açlık ve susuzlukla da savaşılan günler, İngiliz esir kampında nihayetlenmiştir.
İşte İznik'e dönmeden önce bir üniversite öğrencisinin, Cambazların Hasan Tahsin'inin üç cephede süren hikayesi… Ama burada bitmiyor.
Yunan İzmir'e çıkmış, Antep Maraş Fransızlara, Antalya civarı İtalyanlara verilmiştir. İngilizler ise her yerde, payitahtta oyun kurucudur.
Vatan parça parça paylaşılmış, İstanbul'da hükümet ve padişah, namluları saraya çevrilmiş topların, işgal ordularının gemilerinin gölgesinde sessizce teslim olmuşlardır. Halk şaşkın ve perişan, umutsuzluk içindedir.
Bu koyu karanlık, yürekleri kaplayan bu sis; teslim olmayanların, umudu bir köz gibi yüreklerinde taşıyanların nefesini beklemektedir.
12 Ekim 1919'da İznik'te Hasan Tahsin ve arkadaşları bir çoban ateşi yakarlar, Anadolu'da yeni ateşlere can olurlar.
12 Ekim 1919'da İznik Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti kurulur. Hasan Tahsin, ağabeyi Ali Osman Ağa ile köy köy gezer, eli silah tutan delikanlıları, vatanperver İzniklileri ve saklanan silahları toplayarak bölgedeki ilk Kuva-yı Milliye müfrezesini kurar. Milli Targan Bey Taburu…
İznikli Kuvvacılar 1919-1922 arasında kurtuluş mücadelesine kanla-canla katılmış, işgale silahla karşılık vermiş, Anadolu'ya silah-mühimmat ve asker taşıyan müzaheret kollarıyla Ankara'ya köprü olmuş, bir günde 80 şehit vererek yurtlarını savunmuşlardır.
12 Ekim 1919 İzniklilerin emperyalist işgale ve işbirlikçilerine karşı ulusal bilinçle direnmeye karar verdiği gündür.
Bugün 12 Ekim 2023
Vatanın, bedeli parayla, tapuyla değil canla, kanla, emekle ödenen kutsal bir toprak olduğunu hatırlamanın tam zamanıdır. İstiklal yolunda 104 yıl önce yakılan ateş hiç sönmesin, bedeli ödeyenler unutulmasın!
İznik Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti
Hasan Tahsin Bey (Akıncı), Ali Osman Ağa (Akıncı), Mehmet Tevfik Bey (Sindel), Hasan Fehmi Efendi (Alp), Hüseyin Bey (Oktay), Muallim Hüseyin Avni Bey (Demirel), Hasan Çavuş (Kumcu), Halil İbrahim Ağa (Gürsoy)
Vatan Size minnettardır.