GERÇEK ANLAMDA VARLIĞI TÜRK VARLIĞINA ARMAĞAN OLMUŞ BİR İSİM: DR. REŞİT GALİP

GERÇEK ANLAMDA VARLIĞI TÜRK VARLIĞINA ARMAĞAN OLMUŞ BİR İSİM:

DR. REŞİT GALİP

MUSTAFA REŞİT BAYDUR  (1893 Rodos -1934 Ankara)

Mahkeme Reisi Mehmet Galip Bey ile Rodoslu Münevver Hanım’ ın oğlu olarak Rodos’ ta doğdu. İlk ve ortaokulu orada okudu.

Lise öğrenimi için İzmir’e geldi, 1911 yılında St. Jean Baptiste Koleji’ nden mezun olup İstanbul Darülfünun Mekteb-i Tıbbiye’ ye girdi.

İkinci sınıf öğrencisiyken 1911’ de Balkan Harbi’ ne gönüllü olarak katıldı ve yaralandı.

Ardından Birinci Dünya Savaşı’na gönüllü yazıldı, Çatalca ve Kafkasya cephelerinde savaştı, Erzurum’ da hastalanarak geri döndü.

Çatalca cephesinde kaptığı tüberküloz ikinci cephede nüksedince, Onbaşı rütbesiyle emekliye sevkedildi.

Cephedeyken, saray’ın; laboratuvar malzemelerinin İstanbul dışına çıkmasına izin vermemesi karşısında Fransız hardal şişelerinden tüp yapıp, gaz yağı lambası ışığıyla 37 C’ de tutarak bakteri, aşı, serum üreten ekipte yer aldı. Deney hayvanının yokluğunda hocaları dahil üç Tıbbiye öğrencisiyle beraber; kendilerine aşı ve serum uygulayarak, orduya dağıttı.

Cepheden dönünce Tıbbiye’ de yarım bırtaktığı öğrenimine döndü. Okulda arkadaşlarıyla “Hakikat” isimli bir gazete, “Sivrisinek” isimli bir mizah dergisi çıkarttığı gibi, İstanbul’ da çeşitli gazetelerde de yazıları çıktı.

         Birinci Dünya Savaşı’ ndan sonra Teşkilat-ı Mahsusa’ ya girdi,              “Köycüler” adlı derneğin kurucularından oldu.

Kurtuluş Savaşı başladığında köylerde Milli Mücadele’ nin propagandasını yaptı.

Sakarya Savaşı’ ndan (1921) sonra Ankara’ da Sağlık Bakanlığı Hıfzısıhha Başkanlığına getirildi. Daha sonra kendi isteğiyle Mersin’ de hükumet doktorluğu, 1924’ te Antep Sıhhiye Müdürlüğü yaptı.

Kütahya Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti kurucusuydu.

Kurtuluş’ un temel sorunun; köylüye hizmet götürmek ve köylüyü eğitmek olduğunu yazılarında ısrarla vurguladı.

Lozan Antlaşmasından sonra Türk Yunan Mübadele Komisyonunda delege olarak çalıştı.

1925’ te Aydın Milletvekilliğine seçildi. (3.ve 4. Dönem)

Şeyh Sait isyanı sırasında kurulan Ankara İstiklal Mahkemesi’ nde üye olarak görev yaptı.

Türk Ocakları’ nın; Türk Tarihi Tetkik Heyeti’ nin (Türk Tarih Kurumu); Halkevleri’ nin kuruluşunda üye ve genel sekreter olarak etkin rol oynadı.

Türk Dili Tetkik Cemiyeti ( Türk Dil Kurumu) içinde yer aldı ve yayın organı “Öz Dilimiz” dergisinin başyazarı oldu.

19 Eylül 1932’ de M.K. Atatürk tarafından Milli Eğitim Bakanlığı’ na atandı.

Bakanlığı sırasında, ilkokuldan başlayarak, öğrencilere Cumhuriyet ruhu ve Devrimlerin korunmasına bağlılık aşılamaya çalıştı. Bu düşünceyle Cumhuriyet’ in Onuncu yılında, 23 Nisan 1933 sabahı  kendi çocukları için yazdığı and’ı okuttu.

“Türküm, doğruyum, çalışkanım.

Yasam; küçüklerimi korumak, büyüklerimi saymak

Yurdumu, budunumu özümden çok sevmektir.

Ülküm, yükselmek, ileri gitmektir.

Varlığım; Türk varlığına armağan olsun.”

O tarihten itibaren bakanlıkça yayınlanan bir genelgeyle okullarda bu ant 2013 yılına kadar okutuldu.

Reşit Galip; aynı yıl üniversite reformunu yaptı, Darülfünun lağvedilip, yerine İstanbul Üniversitesi kuruldu. Bu yapılanma sırasında aldığı yoğun eleştiriler sebebiyle istifa etti. 11 aylık bakanlığı süresinde Anadolu Medeniyetleri Müzesi, Milli Kütüphane, İlimler ve Sanatlar Akademisini kurdu.

Dr. Reşit Galip; 5 Mart 1934 tarihinde 41 yaşında zatürreden vefat etti. Cebinden 5 lira çıktı.

• Etnisitesi ne olursa olsun, Türkiye sınırları içinde yaşamakta olan insanları, Millet bütünlüğü içinde bir ideale yönlendirmek; bu bağlamda İlkokul öğrencilerine Vatan, Cumhuriyet, Türk Milleti, saygı ve sevgi kavramlarını içselleştirmek amacını taşıyan andımız, 8 Ekim 2013 günü “demokratikleşme paketi” kapsamında “ırkçılık” içerdiği gerekçesiyle AKP hükümeti tarafından kaldırıldı.

O; devrimleri yapan adama, başkaldıran bir devrimciydi.

Atatürk’e başkaldıran devrimci Reşit Galip: http://m.fatihhaber.com/yazarlar/misafir-yazar/andimizin-yazari-doktor-resit-galip-irkciymis-ha/5140/